Olorun lo pe mi, mi o nii l’okan lati j’oba – Oba Segun Joseph Adetuwo
Ta a ba n soro awon ilu nile Yoruba, okan pataki niluu Igodan Lisa lain awon ilu ile Ikale nipinle Ondo. Opo awon nnkan niluu yii fi yato sawon ilu to ku kaakiri ile Yoruba ati kaakiri agbaye. Laipe yii ni akoroyin wa, YANJU ADEGBOYEGA se iforowero pelu Oba ilu Igodan Lisa, Oba Segun Joseph Adetuwo lori foonu. Okan-o-jokan oro ni won si jo so, e maa ba wa kalo.
Alariya Oodua – Kabiyesi, e so fun wa ni soki nipa ilu Igodan Lisa?
Kabiyesi – Okan lara awon ile Yoruba ti won n pe ni Ikale mesan-an niluu Igodan Lisa. Baba mi, Iku Ijamofo lo te ilu yii lopo odun seyin. Iyawo marundinlogota ni baba mi yii fe.
Opolopo omo ni baba mi yii bi, won si po to bee, ti won fi te odidi ilu. Awon kan lara awon omo yii lo sile ibomi-in, awon to je obinrin lo sile oko, nigba tawon to ku duro sile. Nitori naa, ta a ba wo gbogbo awon omo yii to je okunrin, a ni to idile merinlelogbon to letoo si gbogbo nnkan ta a ba n se ninu ilu yii. Ohun to si mu ki ilu Igodan Lisa yato si gbogbo awon ilu to ku nile Yoruba ni pa o le fe ara wa l’oko tabi iyawo titi dasiko yii. Gbogbo awon omo Iku Ijamofo ko le fera won, yato sawon to telee wa lati wa jokoo ti i nigba to wa te ilu Igodan Lisa. Bi awon eya Urhobo.
Idile temi ti jade ni akobi Iku Ijamofo, Lemikan l’oruko re n je. Looto, o ku saaju baba re. Sugbon, o lowo pupo nigba aye re. Itan so pe, nigba ti baba re, Iku Ijamofo rii pe eeyan nla ni Lemikan, omo re yii, loju aye re lo ti fun un ni gbogbo nnkan to to si i ninu ogun re, ko to ku.
Lemikan naa gbiyanju, iyawo mokanlelogbon lo ni. O si bi opolopo omo.
Alariya Oodua – E seun, Kabiyesi. Bawo abi ilana won ni won fi n j’oba niluu Igodan Lisa?
Kabiyesi – Emi ni oba eleekeji ti won maa je niluu Igodan Lisa. Eni to je oba akoko ni Oba Paul Abiodun Akinsola.
Odun metadinlogun ni won lo nipo. Leyin ti won si ku, ti won se oku won tan ninu osu kin-in-ni odun 2021. Won kede pe, ipo yen sofo.
Ohun kan to jo emi loju ni pe, saaji asiko yen, lati nnkan bi odun merin ni won ti maa n so fun mi pe oba ni mi. Odun 2016 ni mo pada de lati ile America at’igba yen ni Olorun ti fi han awon kan pe won ri ade lori mi. Ti mo ba lo si soosi kan lati lo josin, ti elemi ba wa nibe, yoo pe mi jade..
Lojo kan ninu osu kin-in-ni odun to koja, mo wa laduugbo Amuloko niluu Ibadan. Baba mi ninu Oluwa kan lo n se akanse adura olojo jimoh meje. Boya jimoh kerin tabi ikarun-un ni mo tie lo, mi o le ranti mo. O bo sasiko ti won n se isinku oba wa yen lowo. Bi won se n seto yen lo, alufaa pase ki gbogbo awon to wa lowo eyin jade bo siwaju. Ti mo ba lo sawon eto bayen, owo eyin ni mo maa n jokoo si, ki n le raaye sadura daadaa. Bi mo se n jade bo siwaju, wolii yen ni “Mo ri ade ide lori arakunrin yii, irukere ati ileke pelu.”
O ni, se idile oba ni mo ti wa ni? Sugbon, nitori ti mi o kii fe gbo ise yen. Ki n to dahun, mo go won ninu mi pe rara. Loju ese ni wolii yen so pe, “arakunrin yii si n go mi ninu emi.” O ni ki n ri oun leyin eto.
Nigba ti mo yoju si i leyin eto, o so orisirisi oro. O salaye pe, ade ti oun ri lori mi lati orun ni. O beere pe, se enikeni ko so fun mi ri, mo si ni won ti maa n so fun mi. O ni, o di dandan ki de ade yen loju aye. Ki ayanmo ati akosile yen le wa simuse
O beere ohun ti won n se lowo niluu wa ba a se n soro yii. Mo ni won n se isinku Kabiyesi to gbe’se. O ni oun pelu ti ri i. O wa gba mi nimoran lati pada siluu leyin ose kan ti won ba pari isinku yen, ki n si lo so fun eni to n dari ilu lasiko yii pe Olorun lo ran mi wa lati wa tun ilu Igodan Lisa se.
Nitori naa, leyin ose kan, mo lo ri Baba Lisa to n sakooso ilu. Mo si so fun un. O l’oun ti gbo, ka maa lo, ka pada wa lojo keji. Boya o fe lo beere si i ni o, emi o mo. Nigba to d’ojo keji, a pada lo ba a. O si ni oun ti gbo, sugbon ile kan ti baba mi n ko lowo, ti ko pari lati odun yii, ki n lo pari re na. O ni ise po fun mi lati se, bee si lawon atunse kan wa ti maa se. Ko si pe, ti won fi kede pe ipo yen ti sofo.
Bayii ni mo fi erongba mi han. Awon mefa mi-in naa so po wu awon, a si je meje.
Sugbon, nigba ta a nipenija oro aabo niluu. Won ni ki gbogbo wa mu egberun lona igba naira wa lati ran ilu lowo. Enikan ko san owo yen, o l’oun o lowo. Bayii la ku mefa. Meji lara wa lo je omo oba to gbe’se. Won ni baba won ti so, ko to ku pe t’oun ba ku tan, awon ni ko gba ipo yen. Pelu pe won mo pe idile merinlelogbon ni wa.
Yato sawon meji yii, awon meta to je agbaoye niluu naa lawon letoo sipo yen. Mesan-an lawon agbaoye to wa niluu, awon si ni afobaje. Opo awon awuyewuye lo tie waye lori oro yen. Sugbon, mo je ko ye won pe Olorun lo pe mi lati wa j’oba.
Nnkan mi-in ti won tun so ni pe, mo si ni obi laye. Nitori ti, baba ati mama si wa. Awon kan ni eni tawon obi re ba si wa laye ko le j’oba. Ninu molebi temi, awa meji la jade lati dupo yii. Nibe lawon molebi kan tun ti n so pe, enikan gbodo ju’wo sile fun enikan ni ati pe omode lo gbodoju’wo sile fun agbalagba. Nitori naa, emi ni ki n fipo yen sile fun enikeji, nitori to ju mi lo.
Mo si kuku ti so fun won tele pe, mi o setan lati dupo pelu enikeni, sugbon Olorun lo ran mi lati wa j’oba niluu yii. Nitori naa, tawon ilu ba fe mi, ti won nigbagbo ninu oro Olorun. Deedee ni.
E ma gbagbe pe, idile temi ni akobi ninu omo Iku Ijamofo. Nitori naa, a gbodo rii daju p’awa la j’oba yii. Ka si wa maa yii po laarin ara wa. Bi bee ko, ta a ba ti lo so anfaani yii nu, a le ma rii mo ni ogorun-un odun to n bo.
Bayii ni ilu gbe igbimo oluyewo kale. Awon igbimo yen ninu ipade won kan tie ni otosi kii j’oba, won l’eni to ba fe j’oba gbodo le gbe eru ilu. Nitori naa, won ni ki gbogbo wa lo san milionu meji enikookan ati p’owo yen ko see gba pada. Awa kan faramo on, awon kan o faramo on. Ohun to tun wa le nibe ni pa a ti gbodo sanwo yen ko to d’ojo ti won maa se ayewo fun wa..
Wolii kan si ti jise fun mi ri pe, isegun kan to wa fun mi ni pe, gbogbo nnkan tiluu ba ni ka se. Ki n rii daju p’emi l’eni akoko ti yoo maa se e. Lojo iforowero yen, wakati kan ataabo ni mo lo niwaju won. Opolopo ibeere ni won beere lowo mi. Ohun kan ti mo se ni pe, mo farabale dahun awon ibeere won. Mi o si dide kuro niwaju won titi mo fi pari.
Leyin ayewo ati iforowero yen, mo pada siluu Eko. Sugbon mo rii daju pe mo n wa larowoto nigba yoowu ti won ba nilo mi. Nigba ti esi jade, awa meji la yege julo. Ti kii ba sii se pe Olorun n fe mi nipo yii ni, a o le so ohun ti ko ba sele. Laarin awa mefeefa, emi ni mo feree nigbagbo ninu Olorun julo, ti mo si ni majemu pelu re. Koda, enikeji mi beere lati gba owo re pada lowo awon igbimo yen. O nipo oba ko ye ko je tita. Nigba ti won beere boya emi naa fe gb’owo mi pada, mo ni mo ti fun ilu. Ki won lo lo o fun idagbasoke ilu.
Nigba ti mo so pe, mo ti fun ilu l’owo, awon eeyan patewo fun mi. Leyin naa ni won mu ojo fun idibo. Sugbon, ko to d’ojo yen, opo awon igbese aburu ni won n gbe. Eni to wa lati molebi mi yen gan tie lo fi ara re j’oba, ko to di p’awon ilu le e danu. Nitori, emi ni gbogbo ilu n fe nipo.
Alariya Oodua – Kabiyesi! Ki l’awon nnkan tee ti le se lara awon ileri te e se?
Kabiyesi – Ohun kan ti mo koko se, bi mo se depo ni lati maa lo ki gbogbo awon ijo Olorun to wa niluu lojo sannde kookan, ki n si mo ki nipenija ti won ni. Leyin eyi, awon osise ile iwosan alaboode to wa niluu wa ki mi. Won ni ko si geeti lenu ona won, mo si seleri lati se e fun won. Maa gbe e fun won lose to n bo lagbara Olorun, nitori ti won ti n sise lori re lo. Yato seyii, awon osise ile-eko girama wa nibi wa ki mi lanaa. Won salaye pe, awon orule won n jo. Nitori naa, mo beere awon igbimo ile-eko won, nitori ti mi o fe maa se nnkan kan lai je k’awon eeyan mi maa mo sii. Mo ni ki won fun mi ni bi maa se r’awon igbimo yen ba soro lati mo nnkan ta a ba le se fun won. Nitori naa, a ni ero fun awon naa.
Ohun mi-in ti mo tun n se ni pe, mo sagbekale igbimo eleto-aabo. Nitori ta a nipenija eto aabo pupo. Nitori naa, mo gba awon osise eleto-aabo mejo lowo ara mi. Laarin emi ati olori odo ilu, mo so fun un pe maa sanwo awon osise eleto-aabo yen l’apo mi fun osu meta akoko. Lori eleyii, ko siranlowo kankan lati ibi kan kan lasiko yii. Laarin emi ati Olorun nikan ni, a fi ta a ba r’eni to fife han si nnkan to wa nile yii. Mo si le gbe e fun osu meta na.
Leyin eyi, a n sise lori okan-o-jokan awon igbimo fun ise idagbasoke ilu.
Alariya Oodua – Gege bi kristeni, ki lajosepo to wa laarin eyin atawon elesin to ku, paapaa awon musulumi ati elesin ibile?
Kabiyesi – E seun. Gege bi oba niluu, looto awon eeyan maa n so pe oba o kii l’esin. Iro ni! Oba l’esin, sugbon gbogbo esin ni ti oba. E je ki n bere bayii. Mo n b’awon elesin ibile soro lojo wo pe, mi o wa lati pa esin won run. Sugbon, ki won fun mi laaye lati jise ti Olorun ran mi. Ki won je ki alaafia j’oba niluu.
Won mo pe, mi o kii je obi, mi o kii mu oti, mi o de kii j’eran. Mo so fun lati ibere pepe pe, mi o kii se gbogbo nnkan wonyi. Ko ma wa je pe, nigba to depo tan lo to so fun wa p’oun o kii se nnkan kan. Mi o kii j’eran ewure, koda o loju iru adie ti mo maa n je.
Sugbon, mi o nii tori pe, mi o kii se nnkan wonyi. Ta a ba r’eni to se, to si je nnkan yii ni ohun itanran re. Ki won gba, ki won fun awon to maa n je e. Mi o wa sibi lati pa asa ati ise ti won ti n se run. Kii se nnkan ta a ran mi wa se niyen.
Iru odun “Ere” bayii, maa darapo mo won lati se e. Odun “Ijesu”, maa darapo mo won lati se e. Nigba ti akoko re ba to.
Ni t’awon musulumi, won wa ki mi nibi ni bi ojo meta seyin. Won si sadura. Emi naa gba won towo-tese, mo si sadura pe won yoo mo asiko ti oba je yii si rere. Mo so fun won pe, mo l’awon musulumu l’oree to po niluu Eko ti mo ti wa. Okan tie wa, to je Alaaji. T’awon eeyan ba ri okan ninu wa, ibeere ti won o koko beere to ba je emi ni won ri ni “Pasito, Alaaji n ko? To ba si je oun naa ni won koko ri, won a ni “Alaaji, Pasito n ko? Nitori idi eyi, a sun mora wa gan ni. Esin tie kii se temi, esin temi naa kii se tie. Mo so fun won pe, mo l’awon ore musulumi to po, ta a jo n se daadaa.
Mo gba won niyanju lati lo wa ile, ti won yoo fi ko mosalasi. Nitori, wiwa mi yii, nigba ti yoo ba fi to odun marun-un sasiko yii, eni to ba maa ra ile niluu yii yoo mura o. Ohun ti Oloun fi han mi niyen pe, ile kiko ti yoo sele laarin asiko yii s’odun to n bo yoo lagbara pupo.
Logan ti mo si d’ori apere yii, awon molebi bii merin to wa loke okun lo ti ni, ni bayii ti oba ti je yii, awon fe wa sile lati wa ko’le. Awon meji ninu won ti ra ile pulooti meji-meji, a si n b’awon to ku wa tiwon lowo.
Awon molebi kan wa, ti won ti kuro niluu yii lati nnkan bi ogorun-un odun. Lasiko ta a n mura igbade mi, won ni ti Olorun ba gbe mi depo, awon n pada bo siluu yii. Ko din ni eni meedogun to wa ninu molebi yii. E si mo pe, bi idagbasoke ba se n po si niluu, ni iye ti won n ta ile yoo maa goke sii. Nitori naa, awon musulumi ti mo ni ki won lo wa ile yen, nigba to ba to akoko, maa mo nnkan ti maa se lati ran won lowo.
Alariya Oodua – E seun, Kabiyesi. Ki le le so nipa Ambassador Ibironke Oluwayemisi Onitiju?
Kabiyesi – Okan lara awon arabinrin wa ni. Oun ni Yeye Jima ilu Igodan Lisa. Omo wa ta a le fi yangan ni. Omo wa, to rin irin-ajo, sugbon ti ko gbagbe ile ni. Omo wa, to l’aanu si gbogbo eeyan ni.
Ona ti mo gba mo on ati awon iroyin ti mo gbo nipa re fi han pe kii se po n seranwo f’awon omo ilu yii nikan. T’eeyan ba ti so ede Ikale, o ti gbagbo p’eeyan oun ni.
Adura mi fun un ni pe, aabo Olorun yoo maa wa lori re. Ki Olorun ma fi sile. Ise ti Olorun fi ran an, ki Olorun fun un ni oore-ofe lati le je e nirorun. Ki ile ati ona re o ma baje.
Mo so fun un pe, ni bayii ta a mora. O o ri awon nnkan ti Olorun yoo maa se laye re. Mo sadura fun un pe, gbogbo nnkan rere to beere fun ati eyi ti ko beere fun ni Olorun yoo se fun un. Nitori to nifee ilu re pupo.
A sun mora pupo. Gbogbo igba la maa n soro, a o si le se ose kan, ka ma soro.
Alariya Oodua – Gbogbo wa la mo pe, t’eni meji ba n ja si nnkan, enikan ni yoo ja mo lowo. Ni bayii, to je eyin lo ja mo lowo. Ki l’awon igbese te e ti n gbe lati fa oju awon te e jo dupo mora?
Kabiyesi – A o tii gbe igbese kankan to po lori eyi, sugbon, omo wa kan wa to n gbe niluu Ibadan, Dokita Oyedele, mo so fun un pe, yoo wu mi ko je alaga igbimo ti yoo petu s’aawo laarin awa ta a jo dupo. Mo so fun un pe, ko wa awon eeyan merin mi-in ti won le jo sise po ninu igbimo yen.
Nitori, nise lo ye ka jo sise papo lati mu ilosiwaju ba ilu wa. Nitori naa, lori oro ipetu s’aawo yen, a si wa lori re. Mo si mo pe, pelu asiko ati adura, a o bori gbogbo isoro yii.
Alariya Oodua – E seun, Kabiyesi. A nigbagbo pe, ta a ba tun kan sii yin, e o gba wa laaye?
Kabiyesi – Eyin le seun pupo ju. Gbogbo igba te e ba se tan, la o maa gba yin laaye.
Akiyesi!
O ti jade ninu iwe iroyin ALARIYA OODUA monde ojo kejila osu kejila odun 2022
